بررسی شیوع هپاتیت c ، انگیزه های اهدای خون و ریسک فاکتور ابتلا به آن در اهدا کنندگان خون شیراز در سال ۱۳۸۶

سابقه و هدف: ابتلا به عفونت هپاتیت c ممکن است منجر به ابتلا به بیماری های ناتوان کننده از جمله سیروز و سرطان کبدی شود یکی از راه های انتقال هپاتیت c تزریق خون و فرآورده های خونی می باشد هدف از این مطالعه تعیین میزان شیوع هپاتیت c و عوامل خطر در اهداکنندگان خون شیراز طی سال 1386 است. مواد و روش ها: این مطالعه یک مطالعه مورد شاهدی بود که از ابتدای سال 1386 تا تا ابتدای سال 1387 بر روی اهداکنندگان سازمان انتقال خون شیراز انجام گرفت. بدین صورت که اهداکنندگانی که در آزمایشات غربال گری و تاییدی مبتلا به هپاتیت c شناخته شده بودند به عنوان مورد و اهداکنندگانی که نتایج آزمایش غربال گری سالم داشتند به عنوان کنترل انتخاب شدند. 150 مورد و 300 شاهد به طور تصادفی از بین اهداکنندگان انتخاب شدند سپس نامه ی دعوتی جهت شرکت در مطالعه به اهداکنندگان فرستاده شد و سپس پرسش نامه ای که حاوی خصوصیات دموگرافیک، انگیزه های اهدای خون و ریسک فاکتور ابتلا به بیماری بود جهت هر دو گروه پر شد. یافته ها: به طور کلی در سال 1386، 93987 اهداکننده جهت اهدای خون به سازمان انتقال خون فارس مراجعه کرده بودند که 203 نفر آن ها در آزمایشات تائیدی مبتلا به هپاتیت c شناخته شدند که شیوع هپاتیت c در آن ها 21/0% بود. 5/10% مبتلایان به هپاتیت c هم زمان مبتلا به hiv بوده و هیچ کدام مبتلا به هپاتیت b نبودند. شیوع هپاتیت c در مردان، متاهلین، اهداکنندگان بار اول و سطح تحصیلی پائین تر از دیپلم به طور معنی داری بالاتر بود (05/0p<). ولی از لحاظ سنی بین گروه مورد و شاهد تفاوتی وجود نداشت (05/0p<). انگیزه اهدای خون به منظور کمک به هم نوع به طور قابل توجهی در گروه کنترل بیش تر از گروه مورد و انگیزه اهدای خون به منظور اثرات مثبت اهدا برروی سلامتی و انجام آزمایش در گروه مورد بیش تر از گروه کنترل بود (05/0p<). ریسک ابتلا به هپاتیت c، در اهداکنندگانی که سابقه اعتیاد تزریقی داشتند به طور معنی داری بالاتر از اهداکنندگانی بود که اعتیاد تزریقی نداشتند (7/62or=). ریسک ابتلا به hcv در اهداکنندگانی که سابقه تماس جنسی داشتند به طور معنی داری بالاتر از اهدا کنندگانی بود که سابقه تماس جنسی نداشتند (7/ 11or=). نتیجه گیری: در این مطالعه شیوع هپاتیت c در اهداکنندگان خون شیراز 21/0% بود که کم تر از مطالعات انجام گرفته در اهداکنندگان سایر کشورها بود که نشان دهنده پایین تر بودن هپاتیت c در جمعیت یا پایین تر بودن شیوع هپاتیت c در قسمتی از جامعه که خون اهدا می نمایند یا انتخاب صحیح اهدا کننده توسط پزشک می باشد. مهم ترین ریسک فاکتور ابتلا در اهدا کنندگان مبتلا به هپاتیت c اعتیاد تزریقی بود